Titel: | Geschiedenis Huyben's bierbrouwerij "De Kroon" |
Auteur: | Theo Peeters |
Uitgever: | Heemkundevereniging Horn (2007) |
Aantal pagina's: | 24 full colour |
Formaat: | 175 x 245 mm |
Prijs: | Uitverkocht |
Een boekje over de geschiedenis van Huyben’s bierbrouwerij ‘De Kroon’.
Huyben's bier - De gezonde volksdrank
Theodorus Huyben (1766-1830), van beroep leerlooier en zadelmaker, was uitbater van een café langs de huidige Rijksweg in Horn. In 1813 nam hij het initiatief om in een bijgebouw van het pand (thans Rijksweg 13) bierbrouwerij ‘De Kroon’ te vestigen en daar bier te gaan brouwen onder de naam Huyben’s bier. Onder zeer primitieve omstandigheden werd het bier gebrouwen. Het bier moest binnen korte tijd aan de man gebracht worden omdat het niet lang houdbaar was. Een netwerk van verkooppunten diende opgebouwd te worden, zodat de distributie gelijk was aan de productie van het bier. Vandaar ook dat het eerste bier zijn afzet vond in de directe omgeving.
Aquarel uit circa 1870 van het pand aan de huidige Rijksweg.
In archiefstukken wordt in 1826 zijn zoon Jan Huyben (1795-1844) als brouwer genoemd.
Theodoor Huyben (1832-1889), zoon van Jan Huyben, kreeg ruzie met zijn halfbroer Wilhelmus Huyben (1841-1897). Dit leidde er toe dat deze laatste trouw bleef brouwen aan de Rijksweg, terwijl Theodoor in 1863 de oude kapelanie aan de Dorpstraat opkocht en daar met brouwen begon. De oude kapelanie lag op de plaats waar later de grotere brouwerij zou komen. Er waren nu twee brouwerijen met de naam Huyben. De brouwerij van Wilhelmus Huyben aan de Rijksweg hield bij zijn dood op te bestaan. Er was dan weer één brouwerij Huyben en wel aan de Dorpstraat.
Toen Theodoor stierf zette zijn vrouw Joanna Cuypers (1835-1897) het bedrijf voort samen met haar zonen Theodoor (1866-1916) en Louis (1869-1956). Toen Joanna stierf werden de beide zonen de exploitanten. De aanleg in 1896 van een ijskelder om ondergistend bier te gaan brouwen, getuigde van gedurfd ondernemerschap, want daarmee waren de beide broers de eerste Limburgse brouwers die de nieuwe brouwmethode (gelagerd bier) gingen hanteren. Het bier werd hierdoor minder troebel, was langer houdbaar en kreeg een andere smaak. De ijskelder werd in de winter gevuld met natuurijs afkomstig van het ‘Kloppeven’ in Horn. Daarnaast zorgde de aanschaf van een koelmachine in 1899 ervoor dat het hele jaar door voldoende ijs voorhanden was om het nieuwe productieproces te waarborgen.
Na de dood van Theodoor in 1916 ging Louis, degene die het muurtje op de Rijksweg liet bouwen met het opschrift ‘Huyben’s bier – De gezonde volksdrank’, de brouwerij alleen runnen.
Vanaf 1928 kreeg Louis hulp van zijn neef Elbert Huyben (1905-1992), de zoon van Theodoor. Hij had een aantal studies (de Hogere Handelsschool en de Brauschule in München) voltooid, die hem als industrieel meer aanzien gaven in die tijd. In 1935 bouwden zij een grote nieuwe brouwerij achter de woning aan de Dorpstraat, de toren, een beeldbepalend gebouw dat de skyline van Horn nadrukkelijk bepaalde (eind 2006 gesloopt).
Bierbrouwerij ‘De Kroon’ op de Dorpstraat. ‘De toren’ op het achterterrein.
Toen Louis in 1956 stierf nam Elbert alleen de leiding op zich. Hij sloot een contract met de Amstel-brouwerij die van Huyben het donker bier afnam. Maar Huyben produceerde ook pils, bockbier en sinds 1963, ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de brouwerij, het Horner Jager bier. Op 1 april 1968 kocht de Amstel-brouwerij het complex van Elbert Huyben. Het bier bleef de naam Huyben’s bier dragen tot 1969 toen een einde kwam aan de productie van het bier dat in elk geval in Horn lekker werd gevonden: Huyben’s bier – De gezonde volksdrank!
De tekst is afkomstig uit het boekwerk ‘Horne, Horn, Häör’ van Jac Wijnands en Piet Spee, uitgave 1989 en het boekwerkje ‘Geschiedenis Huyben’s bierbrouwerij “De Kroon” 1813-1968’, geschreven door Theo Peeters en uitgegeven in 2007. Beide boeken zijn te koop via
QR code monumentje ‘Huyben’