Horn (Limburgs: Häör) is een kerkdorp in de provincie Limburg. Het dorp maakt sinds 2007 deel van de gemeente Leudal.

Horn ligt aan de Maas, op een hoogte van ongeveer 20 meter boven NAP. Ten noordwesten van de kom bevinden zich de natuurgebieden Kloppeven en Houterven, feitelijk een vroegere Maasarm. Ten westen van Horn liggen bosgebieden met heide- en stuifzandrestanten, waarvan de Beegderheide het belangrijkste is. Aansluitend vindt men het landgoed Exaten en de Hornerheide, waar een sanatorium gevestigd was.

Naamgeving

In 1102 wordt de plaats genoemd als Hurne. In diezelfde eeuw komen ook de spelling Hurnen, Hornin en Horne voor. De naam zou afgeleid zijn van de Germaanse naam Hornjôn, wat duidt op een hoek die wat hoger gelegen is in een moerassig land. Sindsdien zijn er vele schrijfwijzen geweest, waarvan Horne lange tijd het vaakst voorkwam. Doordat de Hornse graaf Filips van Montmorency (1524-1568) in de aanloop van de Tachtigjarige Oorlog een belangrijke rol speelde, is de naam door geschiedschrijvers vaak vervormd tot Hoorne of Hoorn, wat tot de nodige verwarring heeft geleid met onder meer de Noord-Hollandse stad Hoorn.

Oorsprong

Er zijn rond Horn sporen van prehistorische en Romeinse nederzettingen gevonden. In 957 is er sprake van Horn als zelfstandige parachie, en ook ergens in de 10e eeuw hebben de heren van Horn zich er gevestigd. In 1102 werd voor het eerst schriftelijk melding gemaakt van een heer van Horn

Graafschap

De plaats werd in 1450 zetel van een eigen graafschap, dat oorspronkelijk bestond uit de dorpen Heythuysen, Roggel, Neer, Nunhem, Buggenum, Beegden, Haelen, Geistingen, Ophoven en Horn zelf. Van het graafschap Horn kan men her en der sporen vinden, zoals het kasteel Horn. In 1614 werd het graafschap onderdeel van het prinsbisdom Luik.

Moderne tijd

Omstreeks 1795 werd het graafschap opgeheven en werd Horn een zelfstandige gemeente, die in 1991 bij de fusiegemeente Haelen werd gevoegd en in 2007 fuseerde deze opnieuw met een aantal gemeenten tot de gemeente Leudal.

In 1910 kwamen de Missiezusters Dienaressen van de Heilige Geest uit Steyl naar Horn, welke zich wijdden aan onderwijs en ziekenzorg. Omstreeks 1912 werd het Heilig Hart van Maria-klooster gebouwd. De zusters bleven er tot 1985. Dezelfde zusters stichtten in 1921 het sanatorium Hornerheide. In 1957 stichtten de Dominicatessen van Bethanie het klooster met bijbehorend jeugddorp Bethanie.

Vooral na de Tweede Wereldoorlog breidde Horn zich uit in noordwestelijke richting. Ook aan de Maas veranderde veel door grindafgravingen, waarbij de uitgestrekte Maasplassen ontstonden. Reeds in de jaren '20 en '30 van de 20e eeuw waren vele Maasbochten afgesneden en werd in 1972 het Lateraalkanaal Linne-Buggenum aangelegd ten behoeve van de scheepvaart.

Leudal

Door de samenvoeging van de gemeenten Haelen, Heythuysen, Hunsel en Roggel en Neer is voor een groot deel het oude grondgebied van het graafschap weer samen onder één bestuur gekomen. De nieuwe gemeente heeft niet voor de oude naam van het graafschap gekozen maar voor de naam Leudal.

Wandelroutenetwerk

Horn maakt deel uit van het wandelroutenetwerk in de gemeente Leudal. De vrij vlakke omgeving van het dorp maakt het wandelen gemakkelijk, terwijl men toch een goed beeld van de oude Maasarm kan krijgen.

Ook de bezienswaardigheden van Horn zijn goed te bereiken, zeker als men de auto centraal parkeert op het Raadhuisplein. Hier is ook het startpunt van de wandelroute. Op loopafstand kan men dan de omgeving van het kasteel (het kasteel is zelf niet voor publiek geopend) en de molens verkennen. Onderweg kunt u zomaar kruisen en kapellen, monumenten en objecten passeren. We hebben enkele objecten in deze site opgenomen.